Szanowny Pan Krzysztof Paszyk Minister Rozwoju i Technologii

Szanowny Panie Ministrze,

W imieniu Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego, zrzeszającego czołowe polskie firmy oraz instytucje badawczo-rozwojowe działające w obszarze technologii kosmicznych, pragniemy wyrazić głęboką troskę o przyszłość polskiego sektora kosmicznego w kontekście zbliżającego się kluczowego wydarzenia, jakim będzie Ministerialna Rada Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) zaplanowana na jesień 2025 roku.

To spotkanie ministrów państw członkowskich ESA, odbywające się raz na trzy lata, wyznacza strategiczny kierunek rozwoju europejskiej polityki kosmicznej. Jest to również moment, w którym zapadają decyzje o podziale środków, o priorytetach programowych i o miejscu każdego z krajów – w tym Polski – w strukturze ESA. W tym kontekście nie sposób nie zauważyć rosnącej roli technologii kosmicznych dla bezpieczeństwa, konkurencyjności i innowacyjności gospodarki.

W obliczu obecnych wyzwań geopolitycznych szczególnego znaczenia nabierają technologie o podwójnym – cywilnym i wojskowym – zastosowaniu (dual use). Technologie kosmiczne, wykorzystywane zarówno w monitorowaniu klimatu, komunikacji i nawigacji, jak i w systemach obronnych, stają się jednym z kluczowych elementów zapewniających państwom suwerenność technologiczną i zdolność do niezależnego działania. Na tę rolę wyraźnie wskazują zarówno Europejska Agencja Kosmiczna, jak i aktualna strategia polskiego rządu, która akcentuje potrzebę budowania własnych zdolności w obszarach krytycznych dla bezpieczeństwa i rozwoju.

Z rosnącym niepokojem obserwujemy jednak ogólną sytuację kadrową i organizacyjną w instytucjach odpowiedzialnych za politykę kosmiczną w Polsce. Dostrzegamy brak stabilności i ciągłości, co może negatywnie wpłynąć na proces przygotowań do tak ważnego wydarzenia, jakim jest Rada Ministerialna ESA. W naszej ocenie sytuacja ta zagraża możliwości pełnego i efektywnego reprezentowania interesów Polski na arenie międzynarodowej oraz wykorzystania potencjału, jaki niesie za sobą aktywny udział w programach ESA.

Dodatkowym powodem do obaw jest przedłużające się wstrzymanie procesu podpisywania listów poparcia przez MRiT dla projektów polskich firm w programach opcjonalnych ESA. Taki stan rzeczy prowadzi do istotnego spowolnienia tempa rozwoju krajowego sektora kosmicznego, ogranicza wykorzystanie środków wynikających z naszej składki do ESA i przekłada się na konkretne straty gospodarcze.

W tym samym czasie Polska ma szansę zyskać bezprecedensową uwagę opinii publicznej i mediów dzięki planowanemu na drugą połowę roku lotowi polskiego astronauty na Międzynarodową Stację Kosmiczną w ramach misji AX-4. W obecnych warunkach istnieje poważne ryzyko, że potencjał tej misji nie zostanie w pełni wykorzystany do promocji polskiej myśli technologicznej i wsparcia rozwoju naszej gospodarki.

Związek Pracodawców Sektora Kosmicznego deklaruje pełną otwartość na dialog, współpracę i wsparcie instytucji państwowych w przygotowaniu merytorycznym i strategicznym do nadchodzącej Rady Ministerialnej ESA. Mamy w swoich szeregach ludzi z doświadczeniem zarówno w projektach ESA, jak i w budowaniu relacji międzynarodowych, którzy mogą stanowić realne wsparcie w tym procesie.

Apelujemy o pilne podjęcie działań w celu wzmocnienia zdolności instytucjonalnej i koordynacyjnej państwa w obszarze polityki kosmicznej oraz o przywrócenie ciągłości procesów wspierających udział polskich podmiotów w programach ESA. Wierzymy, że wspólnie jesteśmy w stanie wykorzystać nadchodzące miesiące do odpowiedzialnego i ambitnego przygotowania się do jednego z najważniejszych wydarzeń dla przyszłości sektora kosmicznego w Polsce.

Z wyrazami szacunku

Zarząd Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego