Polska wyda 51 mln EUR w perspektywie trzech kolejnych lat na wybrane programy opcjonalne ESA. Środki zostaną przeznaczone na kontrakty dla polskich przedsiebiorstw sektora kosmicznego
W dniach 21-23 listopada br. w Paryżu odbyło się posiedzenie Rady Ministerialnej Europejskiej Agencji Kosmicznej, podczas którego kraje członkowskie i stowarzyszone zadeklarowały wysokość składek na programy opcjonalne na l. 2023-25. Polska zadeklarowała kwotę 51 mln EUR, co daje składkę roczną na programy opcjonalne na poziomie 17 mln EUR.
Polska zakontraktuje udział w 9 programach opcjonalnych
Najwięcej, bo 12,5 mln EUR rząd chce przeznaczyć na program „Human and Robotic Exploration”, a konkretnie podprogram E3P (Faza3). Tutaj finansowanych będzie sześć linii: Lunar Robotic Exploration – 8,5 mln EUR, Humans Beyond LEO oraz Humans in LEO (włączając SciSpacE) – obie po 1,5 mln EUR, a także linie ExPeRT i Mars Robotic Exploration – każda po 0,5 mln EUR.
Drugim programem, który uzyska największe finansowanie, bo na poziomie 10,5 mln EUR, jest “Earth Observation”. Tutaj wspierane będą następujące takie linie jak: Future EO Faza 1-Segment 2 (8,5 mln EUR) oraz Digital Twin Earth i Earth Watch-Incubed 2 (obie po 1 mln EUR).
Trzecim programem z największym finansowaniem jest „Telecommunications and Integrated Applications”, na który wydamy 8,10 mln EUR. Tutaj wspierany będzie szereg następujących linii: Future Preparation (FP) Faza 2 – 0,4 mln EUR, Core Competitiveness (CC) Faza 2 – 1,6 mln EUR, Business Applications Space Solutions (BASS) Faza 2 – 1,50 mln EUR, Civil Security from Space – 1 mln EUR, 4S-SAGA – 1,04 mln EUR. Podprogram Optical & Quantum Communication-ScyLight uzyska finansowanie na linie HydRON w wys. 0,52 mln EUR oraz Other Activities (ScyLight) w wys. 1,04 mln EUR. Z kolei podprogram EU Secure Connectivity Element 1uzyska finansowanie na linię Secure Connectivity Faza 1 w wys. 0,04 mln EUR oraz linię Secure Connectivity Faza 2 w wys. 0,96 mln EUR.
Znaczące środki zostaną również przeznaczone na: „General Support Technology Programme” (a konkretnie Element 1 ”Develop” – 5,74 mln EUR), program „Space Safety” – 4 mln EUR (w tym linia COSMIC – 3,6 mln EUR oraz misję HERA – 0,4 mln EUR), a także program PRODEX – 4 mln EUR.
Program “Space Transportation” uzyska finansowanie na poziomie 4,16 mln EUR z wyszczególnieniem następujących linii: FLPP-Technology Disruptors and Space Logistics Element – 3,12 mln EUR, zaś linie FLPP Themis/Reusability Element oraz Boost 1 – obie uzyskają po 0,52 mln EUR.
Do programu “Navigation” rząd dołoży 1 mln EUR na linię NAVISP Faza 3 Element 2, zaś do programu „Commercialisation, Industrial Policy and Procurement” – 1 mln EUR na podprogram ScaleUp, linia pt. Element 1 Innovate.
Związek Pracodawców Sektora Kosmicznego podkreśla, że wzrost składki w porównaniu do poprzedniej perspektywy (gdy na lata 2020-22 Polska deklarowała 39 mln EUR) to krok w dobrym kierunku, jednakże nie odzwierciedla on możliwości polskiego przemysłu. Z szacunków ZPSK wynika, iż polskie podmioty byłyby w stanie spokojnie zagospodarować 120 mln EUR w podziale na 3 lata.
Składka obowiązkowa
Oprócz składki opcjonalnej Polska płaci również składkę obowiązkową do ESA, które wyniesie ok. 26,7 mln EUR rocznie. Składka na programy obowiązkowe jest wyliczana na podstawie PKB państwa członkowskiego ESA. Polska składka przeznaczona będzie głównie na programy Basic Activities oraz Scientific Programme.
Polak wśród rezerwowych kosmonautów ESA
Europejska Agencja Kosmiczna ogłosiła również listę kosmonautów, którzy polecą w kosmos w misjach na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) oraz jedną z misji księżycowych NASA realizowanych przy współudziale ESA. Kontrakty ESA otrzyma 6 astronautów korpusu podstawowego (w tym jeden z niepełnosprawnością) oraz 11 rezerwowych. Wśród tych ostatnich znalazł się Polak Sławosz Uznański, który pracuje za granicą. Początkowo do rekrutacji ESA przystąpiło 22 tysiące kandydatów z całej Europy w trwających półtora roku eliminacjach. Kandydaci przechodzili skomplikowane testy wiedzy o kosmosie i technologiach kosmicznych, inteligencji i sprawności obliczeniowej, umiejętności rozwiązywania złożonych, nietypowych problemów pod presją czasu, odporności psychicznej, a także zachowania zimnej krwi w warunkach stresu. Poddani byli także szczegółowym badaniom medycznym i przechodzili szereg rozmów kwalifikacyjnych.
Zdj. ESA