Podmioty naukowo-badawcze oraz firmy komercyjne sektora kosmicznego podpisały umowę o współpracy na rzecz budowy konstelacji mikrosatelitów na potrzeby sektora bezpieczeństwa i obronności. To odpowiedź na plany rządu w tym zakresie.

28 czerwca b r., Centrum Badań Kosmicznych PAN, SBŁ – Instytut Lotnictwa, Wojskowa Akademia Techniczna oraz firmy Creotech S.A. i  PCO S.A. podpisały porozumienie o współpracy technologicznej. Porozumienie może być zalążkiem konsorcjum, które przygotowałoby kompletną konstelację optoelektronicznych mikrosatelitów służących obserwacji Ziemi na potrzeby sektora bezpieczeństwa, obronności i cywilne. Budowę i wyniesienie konstelacji na potrzeby wojskowe planuje Ministerstwo Obrony Narodowej w ramach programu PIAST. Jednocześnie MON wraz z Ministerstwem Rozwoju planują budowę i wyniesienie drugiej konstelacji cywilno-wojskowej w ramach Krajowego Programu Kosmicznego (KPK), będącego w fazie opracowywania. Projekty mają mieć różne źródła finansowania.

Struktura narodowego systemu obserwacji Ziemi

Pierwszy projekt budowy konstelacji nanosatelitów o nazwie PIAST zakłada uruchomienie na orbicie trzech nanosatelitów obserwacyjnych przeznaczonych na potrzeby stricte wojskowe. Program finansowany jest przez NCBR ze środków przeznaczonych na badania w obszarze bezpieczeństwa i obronności – jako część programu Szafir). Przejęcie inicjatywy w zakresie stworzenia satelitarnego systemu obserwacji Ziemi dla Polski przez grupę podmiotów doświadczonych i profesjonalnych zagwarantuje, że przedsięwzięcie zostanie zrealizowane z najwyższą starannością i ukierunkowaniem na cel. Powstanie konstelacji istotnie podniesie poziom bezpieczeństwa narodowego i przyczyni się do znacznego poszerzenia możliwości wykorzystania nowoczesnych środków obronnych aktualnie pozyskiwanych lub już będących w posiadaniu Sił Zbrojnych RP (przykładowo, pociski JASSM-ER czy też wchodzące w skład zestawów HIMARS pociski ATACMS o zasięgu 300 km) – głosi komunikat wydany przez sygnatariuszy porozumienia.

Z kolei założenia drugiego projektu przedstawił podczas 3. Forum Sektora Kosmicznego płk Marcin Górka, pełnomocnik ministra obrony narodowej ds. przestrzeni kosmicznej. Projekt zakłada zaprojektowanie, zbudowanie i operacyjne uruchomienie satelitarnego systemu obserwacji Ziemi „Mikroglob”, który będzie nacelowany na obserwację Ziemi w celach bezpieczeństwa, zarówno wojskowego jak i cywilnego. System ma składać się z trzech segmentów: orbitalnego, naziemnego i użytkownika.

Segment orbitalny będzie obejmował mikrosatelity obserwacyjne wyposażone w sensory optoelektroniczne (MON bierze także pod uwagę uzupełnienie satelity o sensor radarowy) oraz satelitę naukowego znajdujące się na orbicie okołoziemskiej. Segment naziemny ma być odpowiedzialny za zarządzanie konstelacją z powierzchni Ziemi, zaś segment użytkownika za odbiór, obróbkę i dystrybucję zobrazowań do jednostek administracji. Wartość projektu szacuje się na ok. 700 mln zł na lata 2021-26. Środki mają pochodzić z Krajowego Planu Odbudowy.

Jakie rozwiązania może dostarczyć polski przemysł

Zakłada się, że polski przemysł byłby w samodzielnie zbudować mikrosatelity oraz zaopatrzyć je w sensory w oparciu o prowadzone prace badawczo-rozwojowe bądź już istniejące rozwiązania technologiczne będące w dyspozycji polskich podmiotów. Chodzi m.in. o realizowany projekt B+R mikrosatelity obserwacyjnego o nazwie EagleEye (opracowywany przez Creotech S.A. i Scanway Sp. z o.o. ze środków NCBiR w ramach Szybkiej Ścieżki).

Wszystkie podmioty posiadają już doświadczenie w realizacji projektów dla Europejskiej Agencji Kosmicznej, co gwarantuje wdrożenie europejskich standardów ECSS (European Cooperation for Space Standardization), niezbędnych dla zapewnienia wysokiej jakości opracowanych, a następnie wdrażanych rozwiązań.